9 września - Światowy Dzień FAS
W piątek – 9 września 2016 r. obchodzony jest Światowy Dzień FAS. FAS (Fetal Alcohol Syndrowe) – Płodowy Zespół Alkoholowy jest zespołem uszkodzeń organizmu i związanych z tym zaburzeń rozwoju powstających u dziecka matek spożywających alkohol w czasie ciąży.
Pełnoobjawowy FAS spełnia 4 kryteria diagnostyczne:
- opóźniony wzrost: obniżona waga urodzeniowa dziecka, jak również niski wzrost w późniejszym okresie rozwoju dziecka;
- uszkodzenie mózgu skutkujące zaburzeniami neurologicznymi, opóźnionym rozwojem, niedorozwojem umysłowym, zaburzeniem zachowania, trudnościami w uczeniu się;
- widoczne zmiany w budowie twarzy, tzw. dysforminy: małe oczodoły, krótki nos, płaska twarzoczaszka, wąska górna warga, mała szczęka, brak rynienki podnosowej;
- potwierdzone wywiadem spożywanie alkoholu przez matkę w czasie ciąży.
Istotna jest wiedza i świadomość społeczna, iż nawet niewielkie dawki spożywanego alkoholu mogą być szkodliwe dla dziecka w łonie matki. Alkohol to substancja toksyczna, która działa toksyczne na płód – przenika do płodu w takim samym stężeniu, jaki występuje we krwi matki.
Ponadto, z uwagi na nie w pełni wykształcone enzymy eliminujące alkohol z krwi, toksyna dłużej utrzymuje się w organizmie rozwijającego się dziecka niż matki, zwiększając prawdopodobieństwo powstawania Płodowego Zespołu Alkoholowego (FAS). Mitem jest, iż piwo wzmacnia laktację, czerwone wino zwiększa poziom żelaza i poprawia trawienie, łożysko chroni dziecko przed alkoholem wypitym przez matkę a spożywanie alkoholu łagodzi stres u kobiety ciężarnej. Naukowcy potwierdzają, iż nawet najmniejsza dawka alkoholu może mieć negatywny wpływ na rozwój dziecka w łonie matki. Amerykańscy badacze, zalecają trzymiesięczną abstynencję dla OBOJGA rodziców przed poczęciem dziecka, co ma związek z jakością materiału genetycznego, zwłaszcza ojca. Niezwykle ważna, choć często niedoceniana jet rola otocznia kobiety ciężarnej, w tym jej partnera życiowego. Popieranie decyzji o abstynencji alkoholowej przez bliskich, wspólnie zachowanie abstynencja z partnerem jest wsparciem dla kobiety ciężarnej i okazaniem szacunku zarówno dla partnerki jak i nowo rodzącego się życia.
Szacuje się, iż w Polsce choroba FAS dotyka nie mniej niż 4 osoby na 1000, natomiast choroby pochodne FAS występują nie rzadziej niż u 20 osób na 1000. Na podstawie tej metodologii przyjmuje się, że w 2014 r. urodziło się nie mniej niż 1500 dzieci z FAS i nie mniej niż 6000 dzieci z innego rodzaju uszkodzeniami spowodowanymi działaniem alkoholu na płód (projekt ALICJA-PARPA, 2012-2014). Specjaliści zalecają, aby wychowywanie dziecka z FAS zacząć od diagnozy, a następnie terapii dla dziecka i jego opiekunów odpowiedniej do indywidualnych potrzeb i zdolności chorego dziecka.
http://www.tvn24.pl/wroclaw,44/dolny-slask-pijana-matka-urodzila-pijane-dziecko,665964.html
http://www.tvn24.pl/lodz,69/pila-przed-porodem-rodzila-w-lesie-dziecko-mialo-1-7-promila,672506.html
Chorobie FAS można zapobiec wyłącznie poprzez zachowanie CAŁKOWITEJ ABSTYNENCJI w okresie ciąży.
Źródło:
Jadczak-Szumiło T., Zrozumieć dziecko z FAS, Broszura wydana pod patronatem PARPA, Warszawa 2015.
Liszcz K., Dziecko z FAS w szkole i w domu, Wydawnictwo Rubikon, Kraków 2011.
Strony internetowe:
Małgorzata Klecka, Objawy i wczesne rozpoznanie FAS, www.psychologiaedu.pl, 2006 r.
Negatywny wpływ na rozwój płodu, www.gazeta.edu.pl, 28.05.2008 r.
Katarzyna Michniewska, Alkohol w ciąży – wpływ alkoholu na dziecko, Dzidziusiowo.pl, 2015 r.
Marta Pletty, 10 mitów na temat alkoholu w ciąży, Dziecisawazne.pl.